Drukuj

Przemoc w rodzinie


INSTYTUCJE POMAGAJĄCE OFIAROM PRZEMOCY:

1. Policja
2. Prokuratura
3. Działalność gmin
4. Pomoc społeczna
5. Służby zdrowia
6. Organizacje pozarządowe
7. Współpraca służb i instytucji
8. Dane teleadresowe instytucji



Policja

Do podstawowych zadań policji należy m.in:
1. ochrona życia i zdrowia ludzi oraz mienia przed bezprawnymi zamachami naruszającymi te dobra,
2. inicjowanie i organizowanie działań mających na celu zapobieganie popełnianiu przestępstw i wykroczeń oraz zjawiskom kryminogennym i współdziałanie w tym zkresie z organami państwowymi, samorządowymi i organizacjami pozarządowymi.
3. wykrywanie przestępstw i wykroczeń oraz ściganie ich sprawców.

Działania chroniące ofiary przemocy domowej podejmowane przez policję zgodnie z obowiązującym prawem:
• interwencja,
• sporządzenie dokładnego opisu zdarzenia (notatka urzędowa),
• zatrzymanie sprawców przemocy domowej stwarzających w sposób
oczywisty zagrożenie dla życia bądź zdrowia ofiar, a także mienia,
• wszczęcie postępowania przygotowawczego przeciwko sprawcy
przemocy w przypadku zgłoszenia lub stwierdzenia popełnienia
przestępstwa,
• zabezpieczenie dowodów popełnienia przestępstwa,
• podjęcie działań prewencyjnych wobec sprawcy przemocy,
• udzielenie informacji ofiarom o możliwości uzyskania pomocy.


Osoby wzywające policję mają prawo do:
• uzyskania od policjantów zapewnienia doraźnego bezpieczeństwa,
• uzyskania informacji, kto przyjechał na wezwanie - numer
identyfikacyjny policjantów, nazwa i siedziba jednostki,
• wykorzystania dokumentacji interwencji policyjnej jako dowodów
w sprawie karnej przeciw sprawcy przemocy,
• zgłoszenia interweniujących policjantów na świadków w sprawie
sądowej.




Prokuratura

Osoby poszkodowane na skutek przemocy domowej, a także świadkowie mogą złożyć w prokuraturze bądź na policji zawiadomienie o przestępstwie ściganym w trybie publiczno-skargowym lub wniosek o ściganie przestępstwa (dotyczy to przestępstw ściganych na wniosek osoby poszkodowanej). W przypadku uzasadnionego podejrzenia, że popełniono przestępstwo prokuratura wspólnie z policją ma obowiązek:

• wszcząć postępowanie przygotowawcze mające na celu sprawdzenie
czy faktycznie popełniono przestępstwo,
• wyjaśnienia okoliczności czynu,
• zebrania i zabezpieczenia dowodów,
• ujęcia sprawcy,
• w uzasadnionym przypadku zastosować środek zapobiegawczy wobec
sprawcy przemocy w postaci
- dozoru policyjnego,
- tymczasowego aresztowania



Działalność gmin

Obowiązek przeciwdziałania przemocy w rodzinie, szczególnie w rodzinie z problemem alkoholowym, spoczywa także na samorządach lokalnych. Zgodnie ze znowelizowaną Ustawą o Wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, do zadań własnych gminy należy m.in. udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe, pomocy psychologicznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie.
Możliwości działań na rzecz pomocy ofiarom przemocy domowej podejmowanych na terenie gmin:

1. Udostępnienie rodzinom, w których występuje przemoc, pomocy psychospołecznej i prawnej, poprzez:

a) tworzenie i prowadzenie:
• punktów informacyjno-konsultacyjnych
• schronisk dla ofiar przemocy domowej
• ośrodków interwencji kryzysowej
• telefonów zaufania
• programowo środowiskowych

b) inicjowanie powstawania i wspieranie:
• organizacji społecznych pomagających ofiarom przemocy domowej,
• grup wsparcia dla ofiar przemocy domowej,


Zadania te powinny być umieszczone w Gminnym programie rozwiązywania problemów alkoholowych. Na realizację tego programu gmina przeznacza środki z opłat za zezwolenia na sprzedaż alkoholu.

2. W przypadku gdy aktom przemocy towarzyszy picie alkoholu należy powiadomić gminną komisję rozwiązywania problemów alkoholowych, która zgodnie z prawem powinna:

• przeprowadzić dokładne rozeznanie sytuacji (wywiad środowiskowy),
• wezwać osobę nadużywająca alkoholu i stosującą przemoc na rozmowę
ostrzegawczą, informującą o prawnych konsekwencjach stosowania
przemocy wobec bliskich,
• udzielić wsparcia socjalnego, psychologicznego, prawnego osobom
poszkodowanym,
• poinformować członków rodzin o możliwościach szukania pomocy
w zakresie problemów alkoholowych i przemocy domowej,
• prowadzić dokumentację przypadku,
• w przypadku stwierdzenia bądź podejrzenia popełnienia przestępstwa
powiadomić organy ścigania,
• w razie konieczności powiadomić policję i wnioskować o objęcie rodziny
działaniami zgodne z kompetencjami, np. wizyty dzielnicowego,
• w razie konieczności powiadomić ośrodek pomocy społecznej
i wnioskować o objęcie rodziny działaniami zgodne z kompetencjami,
• wnioskować do sądu rejonowego o zastosowanie, wobec osoby
uzależnionej od alkoholu, obowiązku poddania się leczeniu w zakładzie
lecznictwa odwykowego,
• współpracować z innymi instytucjami i organizacjami pomagającymi
ofiarom przemocy domowej w środowisku lokalnym,



Pomoc społeczna

Celem działania pomocy społecznej (zgodnie z Ustawą o pomocy społecznej) jest umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężenia trudnych sytuacji życiowych, których same nie są w stanie pokonać, a także zapobieganie powstawaniu tych sytuacji. Pomoc społeczna jest udzielania między innymi w przypadku przemocy w rodzinie. Przemoc domowa jest przyczyną dysfunkcji rodziny, a także może być konsekwencją dysfunkcji o innym podłożu. Pomocy społecznej udziela się także w przypadku: ubóstwa, sieroctwa, bezdomności, alkoholizmu, narkomanii, bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych. Wszystkie te sytuacje mogą sprzyjąć występowaniu przemocy wobec bliskich bądź z niej wynikać. W strukturach lokalnych działają Miejskie lub Gminne Ośrodki Pomocy Społecznej. Bezpośrednią pomocą rodzinom i osobom potrzebującym zajmują się pracownicy socjalni działający zgodnie z ustaloną rejonizacją.

W ramach swoich kompetencji i zadań pomoc społeczna:
• przeprowadza wywiad środowiskowy umożliwiający diagnozę sytuacji
rodziny lub osoby. (Niebieska karta - załącznik do wywiadu),
• przygotowuje wszechstronny plan pomocy,
• monitoruje efekty podjętych działań,
• pomaga w załatwianiu spraw urzędowych i innych ważnych spraw
bytowych,
• udziela szeroko rozumianego poradnictwa, np. prawnego,
psychologicznego lub wskazuje miejsca gdzie można uzyskać taką
pomoc,
• udziela informacji o przysługujących świadczeniach i formach pomocy
• w uzasadnionych przypadkach:
- udziela pomocy finansowej w formie zasiłków stałych,
okresowych, celowych,
- udziela pomocy rzeczowej np. przekazanie odzieży, żywności,
- udziela zasiłków i pożyczek na ekonomiczne usamodzielnienie się.
• informuje o możliwościach uzyskania pomocy w środowisku lokalnym,
• wskazuje miejsca zajmujące się pomaganiem ofiarom przemocy domowej,
w tym możliwości otrzymania schronienia np. w schroniskach, hostelach,
ośrodkach,
• w razie potrzeby bądź na życzenie zainteresowany zwraca się do policji
o podjęcie działań prewencyjnych wobec sprawcy, zgodnie
z kompetencjami policji,
• w przypadku stwierdzenia bądź podejrzenia popełnienia przestępstwa
powiadamia organy ścigania,
• może organizować i prowadzić np. punkty informacyjne, ośrodki pomocy,
grupy wsparcia dla ofiar przemocy domowej, świetlice dla dzieci,
• współpracuje z innymi instytucjami i organizacjami



Służby zdrowia

Głównym zadaniem służby zdrowia jest ochrona zdrowia pacjenta. Zjawisko przemocy domowej kwalifikuje się do zakresu sytuacji objętych świadczeniami zdrowotnymi ponieważ:

a) bardzo często towarzyszą mu wyraźne uszkodzenia zdrowia somatycznego,
b) zawsze występują poważne uszkodzenia zdrowia psychicznego.
W dziedzinie pomocy ofiarom przemocy domowej, oprócz zadań podstawowych, takich jak np. udzielenie pomocy medycznej, istotne jest:

• rozpoznanie sygnałów świadczących o występowaniu przemocy,
szczególnie gdy ofiary bądź świadkowie próbują to ukryć,
• umiejętność przeprowadzenia rozmowy umożliwiającej rozpoznanie form
przemocy i częstotliwości jej występowania,
• poinformowanie ofiar o możliwościach szukania pomocy,
• wystawienie na prośbę poszkodowanych zaświadczenia lekarskiego
o stwierdzonych obrażeniach.
• poinformowanie ofiar o miejscach i warunkach wystawienia obdukcji,
• w przypadku stwierdzenia takiej konieczności lub na prośbę
poszkodowanych powiadomienie innych służb np. pomocy społecznej,
policji, gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych
• w przypadku stwierdzenia podczas badania lub podejrzenia popełnienia
przestępstwa, np. ślady ciężkiego uszkodzenia ciała, ślady podejrzanych
oparzeń, wykorzystania seksualnego, powiadomienie organów ścigania,



Organizacje pozarządowe

Informacja o działalności lokalnych organizacji pozarządowych powinna być dostępna w każdej gminie, w przychodni, poradni, szkole, komisariacie, itp. Organizacje pozarządowe to są głównie stowarzyszenie, fundacje, kluby. W zakresie pomocy ofiarom przemocy domowej organizują:

• telefony zaufania, punkty informacyjno - konsultacyjne, ośrodki pomocy,
schroniska, hostele, świetlice dla dzieci

W ramach swojej działalności oferują, m.in.:

• pomoc psychologiczną, w grupie i kontakcie indywidualnym,
• pomoc prawną, w tym pisanie pozwów, wniosków
• pomoc socjalną
• grupy wsparcia,
• grupy samopomocowe,
• pomoc socjoterapeutyczną dla dzieci,
• udział w prowadzeniu wywiadów środowiskowych,
• udział w pracach zespołów pomagających ofiarom przemocy np. przy
gminnej komisji czy ośrodku pomocy społecznej,
• udział w interwencjach,
• pilotowanie przypadków,
• pomoc w załatwianiu spraw urzędowych i innych



Współpraca służb i instytucji

Ofiary przemocy domowej potrzebują zwykle pomocy psychologicznej, prawnej, materialnej, socjalnej, medycznej, a także wsparcia. Niezmiernie istotna jest współpraca i przepływ informacji pomiędzy różnymi instytucjami i organizacjami zajmującymi się pomaganiem ofiarom przemocy domowej, a co za tym idzie tworzenie koalicji lokalnych. Czynniki sprzyjające podniesieniu skuteczności pomocy ofiarom przemocy domowej świadczonej przez różna służby:

• tworzenie zespołów pomocowych składających się z przedstawicieli
różnych instytucji, np. policjant, pracownik socjalny, lekarz, pedagog,
• znajomość miejsc, osób, możliwości udzielenia pomocy w środowisku
lokalnym,
• przekazywanie i zbieranie informacji od poszczególnych osób i instytucji
pomagających rodzinom,
• konsekwentne egzekwowanie świadczeń wynikających z zadań i
kompetencji poszczególnych instytucji,
• podnoszenie kwalifikacji pracowników w dziedzinie zjawiska przemocy
domowej oraz sposobów skutecznej interwencji i możliwości pomocy,
• odpowiednia dokumentacja poszczególnych przypadków, form udzielania
pomocy i efektów. Uwaga: odpowiednio prowadzona dokumentacja jest
niezwykle pomocna w ewentualnym postępowaniu karnym przeciwko
sprawcy.



8. Dane teleadresowe instytucji

• Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Chlewiskach
ul. Czachowskiego 49
26-500 Chlewiska
tel. 48 6287053, fax. 48 6287271
Adres poczty elektronicznej jest chroniony przed robotami spamującymi. W przeglądarce musi być włączona obsługa JavaScript, żeby go zobaczyć.

• Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Jastrzębiu
pl. Niepodległości 5
26-502 Jastrząb
tel. 48 6284015, fax. 48 6284287

• Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Orońsku
ul. Szkolna 8
26-681 Orońsko
tel. 48 6185923, fax. 48 6185959
Adres poczty elektronicznej jest chroniony przed robotami spamującymi. W przeglądarce musi być włączona obsługa JavaScript, żeby go zobaczyć.

• Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Mirowie
26-503 Mirów
tel. 48 6283889,  48 6283662
Adres poczty elektronicznej jest chroniony przed robotami spamującymi. W przeglądarce musi być włączona obsługa JavaScript, żeby go zobaczyć.

• Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Szydłowcu
ul. Kilińskiego 1
26-500 Szydłowiec
tel. 48 6176482, fax. 48 6176481
Adres poczty elektronicznej jest chroniony przed robotami spamującymi. W przeglądarce musi być włączona obsługa JavaScript, żeby go zobaczyć.

• Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna
ul. Kilińskiego 1
26-500 Szydłowiec
tel. 48 6171451
Adres poczty elektronicznej jest chroniony przed robotami spamującymi. W przeglądarce musi być włączona obsługa JavaScript, żeby go zobaczyć.

• Komenda Powiatowa Policji
ul. Kościuszki 207
26-500 Szydłowiec
tel. 48 6177200

• Sąd Rejonowy w Szydłowcu
Pl. Marii Konopnickiej 7
26-500 Szydłowiec
tel. 48 6178700 - centrala
tel. 48 6178704 - wydział rodzinny i nieletnich
tel. 48 6178707 - kurator zawodowy